شیشه های مورد استفاده در تیفانی
شیشه های مورد استفاده در تیفانی می تواند طیف وسیعی از شیشه ها را با رنگ ها و بافت های متفاوت در بر بگیرد. به طور کلی نمی توان محدودیتی برای استفاده از شیشه ها در تکنیک تیفانی گلس قائل شد. اما از آنجا که آقای لوییس کامفورت تیفانی (ابداع کننده تکنیک تیفانی در شیشه) همواره از شیشه های خاصی در شیشه تیفانی استفاده می کرد، در این مطلب سعی داریم انواع شیشه های مورد استفاده وی را شرح دهیم.
البته باید گفت که از این شیشه ها در تکنیک استین گلاس (استیندگلاس) که معرق شیشه محسوب می شود نیز استفاده می شود.
شیشه اپالسنت (opalescent glass)
اصطلاح ” شیشه اپالسنت ” که در ایران به شیشه اُپال معروف است، معمولاً برای توصیف شیشه ای استفاده می شود که در آن بیش از یک رنگ وجود داشته باشد. این طیف رنگی در طول ساخت شیشه و در مرحله ای که مواد اولیه در حالت مذاب قرار دارد، به وجود می آید. از دهه 1860 و 1870 به بعد، مقدار زیادی شیشه اپالسنت توسط چندین استودیو شیشه رنگی در انگلستان، استفاده شد. همین امر موجب رشد تولید فزاینده شیشه اپال شد.
شیشه اپالسنت به طور گسترده ای توسط لوییس کامفورت تیفانی در استودیوی تیفانی برای ساخت اشیاء شیشه ای با تکنیک کاپرفویل مورد استفاده قرار گرفت. امروزه نیز استفاده از شیشه اپال در ساخت شیشه تیفانی بسیار رایج است.
شیشه و ظروف فوریل (Favrile glass)
شیشه ها و ظروف خاصی که لوییس کامفورت تیفانی در استودیوی خود تولید می کرد و نام آنها را فوریل گذاشته بود، در سال 1892 توسط وی ثبت اختراع شد. شیشه فوریل اغلب دارای یک ویژگی متمایز است که در برخی از شیشه های دوران باستان رایج است. این شیشه ها در سطح خود دارای طیف رنگی شبیه رنگین کمان هستند. این سطح رنگین کمانی در عین حالی که باعث درخشش سطح می شود، باعث ایجاد درجه ای از کدری نیز می شود. شیشه های رنگین کمانی فوریل از مخلوط کردن رنگ های مختلف شیشه با هم در حالت گرم به دست می آید.
به گفته آقای تیفانی:” شیشه های فوریل با رنگ های درخشان یا عمیق متمایز می شوند. رنگین کمانی مانند بال های پروانه های خاص آمریکایی، گردن کبوترها و طاووس ها و رنگ بال های سوسک.
شیشه رگه دار (Streamer glass)
شیشه استریمر به شیشه ای گفته می شود که طرح و بافتی رگه دار روی سطح آن قرار گرفته است. لوییس تیفانی از چنین شیشه هایی برای نشان دادن شاخه ها و برگ ها و علف ها در آباژور تیفانی و سایر دست ساخته هایش استفاده می کرد. شیشه استریمر طی فرآیندی که بر روی مواد مذاب شیشه اجرا می شود، به وجود می آید.
شیشه شکسته (Fracture glass)
شیشه طرح شکسته به ورق های شیشه ای با طرحی خاص بر روی سطح آن گفته می شود. سطح شیشه طرح شکسته با استفاده از انواع قطعات شیشه های نازک به صورت نامنظم پوشش داده می شود. آقای لوئیس تیفانی از چنین شیشه هایی برای نشان دادن شاخ و برگ هایی که از دور دیده می شوند استفاده می کرد. شیشه طرح شکسته نیز طی فرآیندی که بر روی مواد مذاب شیشه انجام می گیرد، تولید می شود.
شیشه رگه دار – شکسته (Fracture-streamer glass)
شیشه رگه دار – شکسته به در واقع ترکیبی از دو شیشه رگه دار و شیشه طرح شکسته است. به این ترتیب که بر روی سطح شیشه رگه هایی نامنظم و همچنین قطعاتی که به نظر شکسته می رسند و بر روی سطح آن چسبانده شده اند، دیده می شود.
شیشه خالدار حلقه ای (Ring mottle glass)
شیشه خالدار حلقه ای به شیشه ای اطلاق میشود که دارای خالهای مشخصی بر روی سطح خود است. این خال ها توسط فرآیندی که با حرارت بالا اعمال می شود بر روی سطح شیشه به وجود می آید. شیشه خالدار حلقه ای توسط لوئیس تیفانی در اوایل قرن بیستم اختراع شد.
هنگامی که استودیو تیفانی در سال 1928 بسته شد، فرمول مخفی ساخت شیشه خالدار حلقه ای گم شد تا اینکه در اواخر دهه شصت توسط اریک لاول دوباره کشف شد.
شیشه موج دار (Herringbone ripple glass)
شیشه موج دار به شیشه های بافت دار با امواج سطحی مشخص اشاره دارد. آقای تیفانی از چنین شیشه های بافت داری برای نشان دادن رگه های آب یا برگ استفاده می کرد. این بافت در طی فرآیند تولید شیشه های تخت بر روی سطح شیشه ایجاد می شود. شیوه ایجاد این بافت ها به این صورت است که یک غلتک بر روی مواد داغ شیشه تخت می چرخد و بافت را بر روی سطح آن به وجود می آورد.
شیشه پارچه ای (Drapery glass)
شیشه پارچه ای به شیشه های تختی گفته می شود که بر روی سطح خود بافت برجسته ای دارد که تداعی کننده چین و چروک پارچه است. لوییس تیفانی از شیشههای پارچهای در پنجرههای شیشهای رنگارنگ کلیسایی استفاده فراوانی کرد تا جلوهای سهبعدی به لباسهای روان و بال فرشتگان موجود در طرح ها، بدهد.